Về việc thực hiện chương trình hỗ trợ lãi suất tại ACB

Đăng ngày: 8/8/11

Liên quan đến chương trình hỗ trợ lãi suất, Thanh tra Chính phủ đã thực hiện việc thanh tra tại Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) từ ngày 02/4/2010 đến ngày 12/5/2010 và đã có kết luận thanh tra vào ngày 30/12/2010, trong đó Thanh tra Chính phủ đề nghị ACB thu hồi từ khách hàng vay và hoàn trả ngân sách nhà nước số tiền 22.778.000.000 đồng (hai mươi hai tỷ bảy trăm bảy mươi tám triệu đồng) của 85 (tám mươi lăm) khách hàng.

Sự việc này diễn ra đã lâu, ACB và khách hàng đã thực hiện theo yêu cầu của Thanh tra Chính phủ mặc dù còn một số vấn đề cần được hướng dẫn, làm rõ nhưng vừa qua một số báo có bài phản ánh lại sự việc này với nội dung không đầy đủ, thiếu chính xác có thể gây hiểu không đúng về hoạt động hỗ trợ lãi suất tại ACB và các khách hàng của ACB. Để cung cấp thông tin đầy đủ, toàn diện cho Quý báo và độc giả, ACB thông tin đến Qu‎ý báo như sau:

1. Nôi dung sự việc:

Ngày 02/4/2010, Thanh tra Chính phủ ban hành Quyết định số 696/QĐ-TTCP về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động cho vay hỗ trợ lãi suất tại ACB.

Ngày 30/12/2010, Thanh tra Chính phủ ban hành Kết luận thanh tra số 3957/KL-TTCP về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động cho vay hỗ trợ lãi suất tại ACB. Theo đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị ACB thu hồi từ khách hàng vay và hoàn trả ngân sách nhà nước số tiền 22.778.000.000 đồng (hai mươi hai tỷ bảy trăm bảy mươi tám triệu đồng) của 85 (tám mươi lăm) khách hàng.

Tính đến ngày 10/07/2011, ACB đã thu hồi được từ 79/85 khách hàng với số tiền đã hoàn trả ngân sách nhà nước là 19.391.000.000 đồng (mười chín tỷ ba trăm chín mươi mốt triệu đồng), tương đương 88% số tiền phải thu hồi và 107.000.000 đồng (một trăm lẻ bảy triệu đồng) sai số trong tính toán đã được Thanh tra Chính phủ loại trừ khỏi số tiền phải thu. Như vậy, hiện nay chỉ còn 06 (sáu) khách hàng đang làm thủ tục để hoàn trả với số tiền phải hoàn trả là 3.387.000.000 đồng (ba tỷ ba trăm tám mươi bảy triệu đồng). Nguyên nhân là do một số khách hàng cho rằng họ thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi suất và đã có văn bản giải trình để tiếp tục được hỗ trợ lãi suất, một số khách hàng khác đề nghị Thanh tra Chính phủ có quyết định thu hồi trực tiếp đối với họ mà không thông qua ACB để họ có điều kiện giải trình trực tiếp. ACB đã chuyển các giải trình, yêu cầu này đến Thanh tra Chính Phủ nhưng đến nay chưa nhận được phản hồi.

2. Ý kiến của ACB về chương trình hỗ trợ lãi suất:

Cho vay hỗ trợ lãi suất là chương trình mới, chưa có tiền lệ, cần triển khai nhanh để góp phần phục hồi nền kinh tế suy giảm sau khủng hoảng. Do vậy việc triển khai cũng cần vừa làm vừa điều chỉnh và không thể ngay trong một lúc thực hiện đúng và chính xác các mục tiêu ban đầu đề ra. Trong quá trình triển khai, ACB đã cố gắng quản lý rủi ro tín dụng trong quá trình cho vay, đảm bảo khách hàng sử dụng vốn vay đúng mục đích theo quy định cho vay hỗ trợ lãi suất tại Thông tư 02/2009/TT-NHNN ngày 03/02/2009, Thông tư 05/2009/TT-NHNN ngày 07/04/2009 và các văn bản hướng dẫn. Tất cả các quy định, hướng dẫn triển khai cho vay hỗ trợ lãi suất trong nội bộ hệ thống đã được ACB gửi ngay cho Ngân hàng Nhà nước và đã được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận, không có ý kiến phản hồi.

Hỗ trợ lãi suất là sự hỗ trợ của Chính phủ, thông qua hệ thống ngân hàng thương mại, đối với các doanh nghiệp lúc đó gặp khó khăn sau khủng hoảng kinh tế - tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu năm 2008 nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đặc biệt, cơ quan có thẩm quyền xác định về việc khách hàng cụ thể nào đó có được hỗ trợ lãi suất hay không là Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. ACB cũng như các ngân hàng thương mại khác không phải là cơ quan quyết định cuối cùng việc khách hàng được hỗ trợ lãi suất hay không. ACB chỉ là trung gian triển khai và thực hiện ứng trước phần hỗ trợ lãi suất cho khách hàng theo các quy định về đối tượng và điều kiện được hỗ trợ của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các ngân hàng thương mại, trong đó có ACB, đã triển khai cho vay hỗ trợ lãi suất “theo các điều kiện cho vay thông thường” tức không đặt ra các rào cản hạn chế khách hàng trong việc tiếp cận các chương trình hỗ trợ lãi suất.

Trên thực tế khi quyết toán các khoản cho vay hỗ trợ lãi suất và kiểm tra sau của Thanh tra Chính phủ, đã phát sinh sự khác biệt về tổng số tiền hỗ trợ lãi suất cho một số khách hàng. Lý do bởi giữa cách xác định quy mô và đối tượng được hỗ trợ lãi suất của Thanh tra Chính phủ và của ACB với từng khoản vay có sự khác biệt như sau. Chi tiết về vấn đề này ACB cũng đã có văn bản phản ánh ý kiến của ACB để Thanh tra Chính phủ xem xét. Tuy có sự khác nhau về cách hiểu và cách tính toán trong quá trình xác định số tiền được hỗ trợ lãi suất nhưng ACB và khách hàng cũng ý thức được thẩm quyền quyết định hỗ trợ lãi suất thuộc về Chính phủ nên đã chấp hành quyết định của Thanh tra Chính phủ trong việc thu hồi số tiền được hỗ trợ lãi suất để hoàn trả cho ngân sách nhà nước.

3. Về thông tin các báo đăng tải:

Ngày 09/7/2011 Trang tin điện tử Báo Pháp luật Xã hội (www.phapluatxahoi.vn) đăng bài “Phát hiện nhiều sai phạm tại ngân hàng ACB” trong đó có nội dung “Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc ACB phải chịu trách nhiệm trong quản lý, điều hành hệ thống để xảy ra những khuyết điểm, sai phạm đã nêu trên. Vụ việc đang tiếp tục được làm rõ xem có tham nhũng từ lãnh đạo ACB hay không?” và ngày 8/7/2011 Báo điện tử Dân trí (www.Dantri.com.vn) có đăng bài “Kết luận sai phạm trên 22 tỷ đồng tại ngân hàng ACB” trong đó có nội dung không chính xác, ảnh hưởng đến uy tín của ACB.

Việc cơ quan Thanh tra Chính phủ nêu trong Kết luận thanh tra nội dung “Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc ACB phải chịu trách nhiệm trong quản lý, điều hành hệ thống để xảy ra những khuyết điểm, sai phạm đã nêu trên”, ACB cho là nhằm nhắc nhở chung, không có nghĩa đó là kết luận về việc làm trái hay tư lợi, tham nhũng của lãnh đạo ACB. Cho đến lúc này, ACB chưa nhận được bất kỳ thông tin nào từ các cơ quan có thẩm quyền về việc “làm rõ xem có tham nhũng từ lãnh đạo ACB hay không?” như Trang tin điện tử Báo Pháp luật và Xã hội ngày 09/07/2011 nêu.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ được ban hành từ cuối năm 2010. Thực hiện các yêu cầu tại văn bản này ACB và khách hàng đã hoàn trả gần hết số tiền cần thu hồi, cho đến nay chỉ còn 06 (sáu) khách hàng đang làm thủ tục để hoàn trả với số tiền phải hoàn trả là 3.387.000.000 đồng (ba tỷ ba trăm tám mươi bảy triệu đồng), không có khả năng mất tiền của ngân sách nhà nước và của ACB. ACB cũng thường xuyên báo cáo sự việc này với Thanh tra Chính phủ. Do đó, việc bài báo “Kết luận sai phạm trên 22 tỷ đồng tại ngân hàng ACB” ngày 8/7/2011 của Báo điện tử Dân trí (www.Dantri.com.vn) đưa tên các khách hàng của ACB như những người vi phạm trong khi họ đã thực hiện nghiêm túc kết luận của Thanh tra Chính phủ là không phù hợp thực tế cũng như đạo lý.

Cho đến thời điểm này, các khách hàng của ACB và ACB đều sẵn sàng thực hiện, tuân thủ các quy định của pháp luật. Đặc biệt, các khoản hỗ trợ lãi suất phải hoàn trả đều có tài sản đảm bảo. Do đó, chắc chắn các khoản hỗ trợ lãi suất sẽ được thu hồi và không gây thất thoát cho nhà nước và ACB. Vấn đề là hiện nay quy trình và các thủ tục thu hồi các khoản lãi suất đã được hỗ trợ chưa được quy định rõ ràng nên các doanh nghiệp có trách nhiệm hoàn trả đang muốn làm rõ. ACB khi xem xét các khoản hỗ trợ lãi suất.

Từ Khóa: