Ngành Ngân hàng chủ động tái cơ cấu
Đăng ngày: 10/28/2013Ngành Ngân hàng đã chủ động triển khai các giải pháp kiềm chế nợ xấu gia tăng, nâng cao chất lượng tín dụng và xử lý nợ xấu; đồng thời hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Nợ xấu đã được kiềm chế và từng bước được xử lý.
Quy trình tái cơ cấu các TCTD đã chủ động và tự nguyện
"Trong năm 2012 và 9 tháng đầu năm 2013, việc triển khai đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 254/QĐ-TTg ngày 1/3/2012 đã đạt được một số kết quả quan trọng bước đầu", nội dung báo cáo "Tình hình triển khai Đề án tổng thể tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng" vừa được Chính phủ gửi tới Đại biểu Quốc hội Khóa XIII nhận định.
Báo cáo cũng cho biết, hệ thống các TCTD được bảo đảm an toàn và trong tầm kiểm soát của NHNN, nguy cơ gây đổ vỡ, mất an toàn hệ thống đã được đẩy lùi, khả năng chi trả của các TCTD bảo đảm, tài sản của Nhà nước và tiền gửi của nhân dân được an toàn, kể cả ở các NHTM yếu kém.
Các ngân hàng cơ cấu lại đều hoạt động ổn định, hiệu quả
Về tổ chức ngành, bản báo cáo nêu rõ: số lượng các TCTD yếu kém giảm dần thông qua sáp nhập, hợp nhất, mua lại và tái cơ cấu theo nguyên tắc tự nguyện và phù hợp với quy định của pháp luật, góp phần ổn định an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội; không để xảy ra các đợt rút tiền hàng loạt ngoài tầm kiểm soát; niềm tin của nhân dân đối với hệ thống ngân hàng, đồng tiền Việt Nam, chủ trương, chính sách cơ cấu lại các TCTD của Đảng, Nhà nước được củng cố và nâng cao; hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và kỷ cương, kỷ luật trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng được lập lại và củng cố. Hệ thống ngân hàng tiếp tục TTTD với lãi suất hợp lý và không gián đoạn cung cấp dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế trong quá trình tái cơ cấu.
Về tái cơ cấu hệ thống Quỹ tín dụng nhân dân, Quỹ tín dụng nhân dân Trung ương đã được chuyển đổi thành Ngân hàng Hợp tác xã và đã chính thức đi vào hoạt động từ ngày 9/7/2013. Một số Quỹ tín dụng nhân dân mất khả năng thanh khoản tạm thời được NHNN, Ngân hàng Hợp tác xã, Quỹ an toàn hệ thống hỗ trợ thanh khoản để bảo đảm khả năng chi trả, phục hồi hoạt động.
Kết quả đạt được nói trên cho thấy, nếu như năm 2012, việc cơ cấu lại chủ yếu tập trung vào một số NHTMCP yếu kém có nguy cơ đổ vỡ, thì sang năm 2013 việc tái cơ cấu các TCTD đã mang tính chủ động và tự nguyện từ phía các TCTD; xu hướng sáp nhập, hợp nhất diễn ra không chỉ ở TCTD yếu kém mà giữa các ngân hàng lành mạnh với nhau.
Điều này chứng tỏ các chủ trương, chính sách, biện pháp tái cơ cấu ngân hàng đã được tuyên truyền, phổ biến tốt và nhận thức về tái cơ cấu ngân hàng, tư duy quản trị của các TCTD đã có sự thay đổi căn bản theo hướng thừa nhận sự tất yếu khách quan phải tái cơ cấu để vượt qua những hạn chế, yếu kém và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Nợ xấu đã được kiềm chế và từng bước được xử lý
Ngành Ngân hàng đã chủ động triển khai các giải pháp kiềm chế nợ xấu gia tăng, nâng cao chất lượng tín dụng và xử lý nợ xấu; đồng thời hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Nợ xấu đã được kiềm chế và từng bước được xử lý.
Theo báo cáo của các TCTD, đến cuối tháng 8/2013, tổng nợ xấu nội bảng của toàn hệ thống ngân hàng là 142,27 nghìn tỷ đồng. Tốc độ tăng của nợ xấu trong 8 tháng đầu năm 2013 đã giảm đáng kể, chỉ bằng 1/3 so với 8 tháng đầu năm 2012.
Các TCTD đã chủ động, tích cực cơ cấu lại nợ góp phần kiềm chế nợ xấu gia tăng; nhưng quan trọng hơn đã giúp cho hàng nghìn khách hàng vay không phải chịu lãi suất phạt quá hạn và tiếp tục được tiếp cận vay vốn bình thường ở các TCTD. Đến cuối tháng 8/2013, tổng số dư các khoản nợ được cơ cấu lại giữ nguyên nhóm nợ là 296,35 nghìn tỷ đồng. Trong năm 2012 và 8 tháng đầu năm 2013, các TCTD đã chủ động xử lý được 95,1 nghìn tỷ đồng bằng dự phòng rủi ro.
Đặc biệt, với sự ra đời của Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC), sau gần 3 tháng đi vào hoạt động, VAMC đang phát huy được vai trò, chức năng của mình, thu hút được khá nhiều TCTD "xếp hàng" để đăng ký bán nợ xấu, mặc dù có nhiều ngân hàng nợ xấu có tỷ lệ dưới 3%, không nằm trong diện phải bán nợ. VAMC đang chủ động phối hợp với các TCTD để rà soát, xác định các khoản nợ xấu đủ điều kiện để có thể mua được 30 nghìn tỷ đồng nợ xấu trong quý IV/2013.
Có thể nói, sau gần 2 năm cơ cấu lại hệ thống các TCTD, NHNN đã đạt được khá nhiều thành công đáng ghi nhận. Các mục tiêu cơ bản đã đạt được theo đúng lộ trình đề ra, đồng thời tạo nền tảng cho việc đẩy nhanh, vững chắc quá trình cơ cấu lại các TCTD trong thời gian tới. Tuy nhiên, những kết quả đạt được nêu trên cũng mới chỉ là bước đầu, chương trình tái cơ cấu các TCTD vẫn còn nhiều việc phải làm với nhiều khó khăn, thách thức.
Theo báo cáo của Chính phủ, việc tái cơ cấu các NHTMCP yếu kém chưa đạt được yêu cầu. Số nợ xấu vẫn tiếp tục gia tăng, việc xử lý nợ vẫn chỉ mới ở bước khởi đầu, chưa giảm được chi phí tài chính như mong muốn cho DN...
Về vấn đề này, NHNN cho biết: số nợ xấu vẫn tiếp tục chịu áp lực gia tăng do xử lý nợ xấu mới chủ yếu dựa vào nguồn dự phòng rủi ro của hệ thống ngân hàng, trong khi các giải pháp điều hành kinh tế vĩ mô, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, hỗ trợ thị trường bất động sản và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế chỉ mới bước đầu phát huy hiệu quả.
Theo NHNN, trong thời gian tới, một trong những công việc quan trọng phải làm ngay là NHNN sẽ tiếp tục đánh giá thực trạng, phân loại TCTD. Trên cơ sở đó, yêu cầu các TCTD hoàn thiện phương án cơ cấu lại theo các giải pháp phù hợp với Đề án "Cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015" đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Cùng với đó là, xây dựng và triển khai đồng bộ các quy định liên quan để nâng cao chất lượng quản trị DN, tập trung vào quản trị rủi ro; minh bạch hoạt động, thiết lập kỷ luật thị trường tạo nền tảng để các TCTD tự tái cơ cấu.
Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt 8 phương án cơ cấu lại đối với 9 NHTMCP yếu kém. NHNN chưa phải áp dụng biện pháp can thiệp bắt buộc đối với các ngân hàng yếu kém phải tái cơ cấu. Đến nay, các ngân hàng yếu kém được cơ cấu lại theo các phương án được duyệt đều hoạt động ổn định và cải thiện hơn so với thời điểm bắt đầu tái cơ cấu. NHNN đã chỉ đạo các NHTM Nhà nước xây dựng phương án tái cơ cấu và triển khai thành công việc cổ phần hóa 4 NHTM Nhà nước, trong đó 2 ngân hàng đã niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán và có sự tham gia của nhà đầu tư chiến lược. Những giải pháp cơ cấu lại tín dụng theo hướng nâng cao chất lượng và hiệu quả tín dụng đã trở nên rõ nét. Chính phủ đã thực hiện chính sách hỗ trợ tín dụng có mục tiêu đối với 5 lĩnh vực ưu tiên; đã liên tục và chủ động điều chỉnh giảm lãi suất cho vay phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô và biến động hàng tháng của lạm phát, kể cả lãi suất đối với tín dụng đã cấp vào thời kỳ lãi suất cao. Nhờ đó, đến tháng 8/2013, các khoản tín dụng có lãi suất thấp hơn 13%/năm chiếm khoảng 75% tổng tín dụng, tăng gần 42% so với đầu năm 2012; các khoản tín dụng có lãi suất từ 13-15% chiếm 13%/năm chiếm gần 17%, giảm hơn 29% so với đầu năm 2012. Trích báo cáo của Chính phủ |