Khó ép lưu kí chứng khoán
Đăng ngày: 13/10/09Trong số 1.029 doanh nghiệp đăng ký là công ty đại chúng với UBCKNN, khoảng 2/3 DN chưa niêm yết, đa số vẫn chưa đăng ký lưu ký CK.
Theo kế hoạch của UBCKNN, ngày 30/9 là hạn chót để các công ty đại chứng (CTĐC) chưa niêm yết có CTCK quản lý sổ cổ đông phải đăng ký lưu ký.
Tuy nhiên, theo thông tin từ trung tâm lưu ký CK (VSD), chỉ có hơn 20 hồ sơ đăng ký lư ký trong gần 190 CTĐC đang được CTCK quản lý sổ cổ đông.
Trong số 1.029 doanh nghiệp (DN) đăng ký là CTĐC với UBCKNN, khoảng 2/3 DN chưa niêm yết, đa số vẫn chưa đăng ký lưu ký CK. Điều này đồng nghĩa với yêu cầu của UBCKNN về việc các CTĐC phải đăng ký lưu ký CK và chọn sàn giao dịch trước ngày 31/12 có thể sẽ không hoàn thành.
Vụ tranh cãi mới đây giữa NĐT sở hữu CP của NHTMCP Nhà Hà Nội (Habubank) về việc 10.000 CP “biến mất” trên tài khoản, hay vụ lùm xùm trước đó về việc giao dịch CP NHTMCP Quân đội (MB) cho thấy rất nhiều DN vẫn không muốn công khai, minh bạch CP của mình và muốn giữ lại quyền quản lý sổ cổ đông thay vì phải lưu ký CK trước khi giao dịch, theo quy định của Luật CK.
Ông Vũ Bằng, Chủ tịch UBCKNN, cho biết: Theo quy định của Luật CK tất cả CTĐC phải đăng ký lưu ký tập trung tại VSD. Đây là tiêu chuẩn, yêu cầu quốc tế đối với việc quản lý các CTĐC và bảo vệ NĐT.
Thông qua đăng ký lưu ký tập trung, sẽ cung cấp một dịch vụ an toàn cho các NĐT cũng như kiểm soát việc dịch chuyển CP, đảm bảo sự minh bạch, giảm thiểu rủi ro cho các NĐT và tổ chức phát hành, đồng thời tăng tính hiệu quả trong việc đăng ký và quản lý CK, quản lý lợi ích của cổ đông. Tất nhiên quá trình triển khai việc này còn nhiều khó khăn.
Hiện nay công nghệ của VSD là mô hình 2 cấp, không thực hiện được việc đăng ký lưu ký đến từng tài khoản NĐT mà vẫn phải qua các CTCK. Vì vậy việc theo dõi dịch chuyển sở hữu của các NĐT một cách trực tiếp giữa NĐT và VSD chưa thể thực hiện được, vẫn phải qua CTCK hoặc qua các đại lý chuyển nhượng, quản lý sổ cổ đông của CTCK.
VSD vẫn còn đang nâng cấp phần mềm tiến tới xây dựng các tài khoản phụ để quản lý được tài khoản CK tới từng NĐT. Hạn chế nữa là khi đăng ký lưu ký tập trung còn một hệ thống giao dịch chính thống, có một kết nối để thực hiện thanh toán sau khi giao dịch, nhưng hiện nay nhiều CTĐC chưa giao dịch trên thị trường chính thức nên việc đăng ký lưu ký tập trung thực hiện giao dịch có bù trừ thanh toán còn khó khăn.
UBCKNN đang triển khai các biện pháp để khắc phục khó khăn về kỹ thuật: CTĐC đăng ký kế hoạch thực hiện lưu ký; VSD nâng cấp phần mềm để quản lý tài khoản từng NĐT; nâng cấp thị trường UPCoM hoặc phối hợp với các CTCK đề xuất những hình thức giao dịch thích hợp đưa các phần mềm giao dịch của các CTĐC vào một thị trường có tổ chức; toàn bộ việc thanh toán, lưu ký, bù trừ sẽ thực hiện thông qua trung tâm lưu ký để việc quản lý cổ đông và việc thanh toán sẽ công khai, minh bạch.
Tiếp đến phối hợp với các CTCK để thu hẹp thị trường tự do, mở rộng thị trường có tổ chức để tổ chức giao dịch chính thống qua một thị trường có tổ chức và lưu ký đăng ký thanh toán bù trừ qua VSD.
Theo Tuấn Ngọc
ĐTTC