Có nên nới lỏng tín dụng lúc này?

Việc phát ra tín hiệu nới lỏng tín dụng một cách quyết liệt có thể gây tác động tiêu cực đến kỳ vọng lạm phát trong những tháng tới.

Đứng trước khó khăn của việc tăng trưởng tín dụng năm nay, Ngân hàng Nhà nước đã đồng ý nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng của 10 ngân hàng, vốn được đánh giá là có sức khỏe tài chính ổn định. Tính đến nay, đã có 5 ngân hàng công bố việc gia tăng hạn mức này gồm Ngân hàng Quân Đội (lên 25%), OceanBank (27%), TienphongBank (27%), VPBank (30%) và HDBank (30%).

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết việc nâng hạn mức là nằm trong mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm dự kiến khoảng 6-8% nhằm đảm bảo mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Thế nhưng, liệu điều này có đạt được?

Có hiệu quả?

Có một số lý do để hoài nghi về tính hiệu quả của chính sách nới lỏng tín dụng nói trên. Trước hết, 5 ngân hàng được cấp tín dụng tăng thêm đến thời điểm này đều là các ngân hàng nhỏ với thị phần tín dụng không lớn.

Ngoài ra, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 6, có tới 69 tổ chức tín dụng có mức tăng trưởng tín dụng âm. Trong đó, có khá nhiều ngân hàng lớn đang phải vật lộn với tình trạng nợ xấu tăng nhanh như Vietcombank, VietinBank. Điều đó có nghĩa là chính sách nới lỏng tín dụng có thể sẽ không giúp đạt được mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm.

Hơn nữa, vấn đề không phải là ngân hàng thiếu vốn để cho vay ra nền kinh tế. Bằng chứng là tổng phương tiện thanh toán tính đến tháng 7 vẫn tăng 8,58% so với cuối năm 2011. Các tổ chức tín dụng thừa tiền đến nỗi lãi suất trên thị trường liên ngân hàng từ đầu năm đến nay vẫn giữ ở mức khá thấp. Còn thị trường trái phiếu chính phủ vẫn đắt hàng với sự tham gia tích cực của các ngân hàng.

Tất cả những điều này cho thấy các ngân hàng không muốn cho vay, vì ngại rủi ro. Nhất là khi bức tranh kinh tế vĩ mô trong nước và quốc tế đang ảm đạm, sức khỏe của các doanh nghiệp thì suy yếu trầm trọng.

“Doanh nghiệp đã vay vốn quá nhiều trong quá khứ. Gánh nặng nợ đó khiến họ không thể vay thêm được nữa. Và họ cũng không có tài sản thế chấp đủ chuẩn để đi vay. Mặt khác, hiện không có nhiều dự án đầu tư tốt bởi xuất khẩu không tăng trưởng nhanh nữa và sức tiêu dùng nội địa đang chậm lại”, Tiến sĩ Jonathan Pincus, Giám đốc Đào tạo của Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright, nhận xét.

Trong khi đó, hiện nay, điều các doanh nghiệp mong chờ nhất là lãi suất vay vốn giảm hơn nữa để giúp hạ chi phí lãi vay. Thế nhưng, điều này vẫn chưa đạt được.

Những mối lo

Tại Hội nghị Đầu tư 2012 do NCĐT tổ chức vào giữa tháng 8, ông Nguyễn Xuân Thành, Giám đốc Chính sách Công, Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright, nhận xét Việt Nam đang bước vào giai đoạn thoái nợ. Đó là xu hướng tất yếu sau khi tỉ lệ tín dụng/GDP của nền kinh tế đã tăng quá nhanh trong những năm qua. “Việc thoái nợ cũng là con đường giúp lành mạnh hóa tài chính cho cả doanh nghiệp lẫn tổ chức tín dụng”, ông nói. Vì thế, việc nới lỏng tín dụng có thể sẽ làm chậm xu hướng đó và gây thiệt hại cho nền kinh tế trong dài hạn.

Hơn nữa, vấn đề quan trọng nhất đối với nền kinh tế hiện nay là phải xử lý nợ xấu. Thế nhưng, “đề án thành lập công ty quản lý tài sản cấp quốc gia vẫn còn đang trong giai đoạn nghiên cứu”, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thừa nhận tại phiên chất vấn trước Quốc hội vào ngày 21.8.

Việc chậm chễ và thiếu quyết liệt trong việc xử lý nợ xấu như thế có thể sẽ khiến chi phí giải cứu ngày càng tăng thêm.

Một mối quan ngại khác là việc phát ra tín hiệu nới lỏng tín dụng một cách quyết liệt có thể gây tác động tiêu cực đến kỳ vọng lạm phát trong những tháng tới.

Căn cứ theo mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay khoảng 6-8%, từ nay đến cuối năm, mỗi tháng tín dụng ra nền kinh tế có thể đạt gần 2%/tháng, tức khoảng 40.000 tỉ đồng. Cộng với khoản đầu tư công sẽ được giải ngân khoảng 21.000 tỉ đồng/tháng, mỗi tháng nền kinh tế có thể phải hấp thụ hơn 60.000 tỉ đồng. Đây là một con số quá lớn và do đó có thể gây tác động tiêu cực đến lạm phát kỳ vọng của người dân.

Nhân tố thứ hai có thể tác động đến kỳ vọng lạm phát là giá cả hàng hóa, nguyên nhiên liệu đang có xu hướng tăng lên vào cuối năm theo yếu tố mùa vụ. Giá xăng đã tăng liên tiếp 3 lần trong vòng chưa đầy 1 tháng qua. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 của 2 thành phố lớn đang có xu hướng tăng trở lại. Theo đó, mức tăng CPI của Hà Nội là 0,57%, cao nhất trong vòng 6 tháng trở lại đây. Còn tại Tp.HCM là tăng 0,66%, một sự quay đầu so với mức giảm 0,57% của tháng 7. Do đó, nếu không cẩn thận, cơn bão lạm phát có thể sẽ quay trở lại bất cứ lúc nào và khi đó sẽ rất khó để kiểm soát.

“Nếu tăng trưởng kinh tế chậm lại và tăng trưởng tín dụng nhanh, có lẽ chúng ta sẽ chứng kiến một sự gia tăng trong tốc độ lạm phát, thâm hụt ngân sách, thâm hụt thương mại, thậm chí là kết hợp các yếu tố trên”, ông Pincus nói.

Từ Khóa: PT, TH, Vấn Đề, Nợ, Nợ Xấu, Vietcombank, Vietinbank,

Tweet